Një vend përfiton duke importuar mallra apo shërbime që prodhohen me kosto të lartë brenda vendit në shkëmbim të mallrave apo shërbimeve që prodhohen me kosto të ulët brenda vendit.
42. Çka kuptojmë me specializim?
Me specializim do të kuptojmë përqendrimin në prodhim vetëm të një produkti apo të disa produkteve.
43. Çka paraqet kostoja oportune?
Rrallësia e burimeve dhe domosdoshmëria e zgjedhjes paraqet koston oportune. Në rast të burimeve të kufizuara njerëzit janë të detyruar të zgjedhin midis alternativave të ndryshme; pra zgjedhja gjithnjë është e shoqëruar me kosto oportune. Si shembulli i ushqimeve e stofrave. Nëse jemi në kufirin e mundësive të prodhimit, nuk mund të rritet prodhimi i njërit mall, pa pakësuar prodhimin e mallit tjetër. Pikërisht sasia për të cilën hiqet dorë paraqet koston oportune të prodhimit.
44. Çka shërben për matjen e kostove oportune?
Për matjen e kostove oportune shërben kurba e kufirit të mundësive të prodhimit
Raporti OA/OB tregon se nga sa njësi ushqimesh duhet hequr dorë për të prodhuar një njësi shtesë stofra. Pra, raporti OA/OB, dmth. pjerrësia e drejtëzës AB, që shërben si kufi i mundësive të prodhimit, mat koston oportune të prodhimit të një njësie shtesë stofrash. Është e kuptueshme që raporti i anasjelltë OB/OA, do të maste koston oportune të prodhimit të një njësie shtesë ushqimesh.
45. Çka paraqet norma marxhinale e transformimit (MRT)?
Në kushtet kur ekonomia prodhon në kufurin e mundësive të saj të prodhimit, psh. të stofrave, do të kërkonte që një pjesë e burimeve të kalonte nga prodhimi i ushqimeve në prodhimin e stofrave. Në këto kushte, vija KMP shërben edhe për të shprehur normën marxhinale të transformimit (MRT).
46. Çka mat pjerrësia e vijës KMP?
Pjerrësia e vijës KMP mat koston oportune dhe normën marxhinale të transformimit.
47. Çka paraqet ligji i kostove oportune rritëse?
Sipas ligjit të kostove oportune rritëse, për të prodhuar më shumë njësi nga një mall i caktuar në një periudhë të dhënë kohe, shoqëria duhet të heq dorë nga një sasi gjithnjë e më e madhe mallrash të tjerë.
48. Çka paraqet rrallësia?
Rrallësia shprehet në faktin se pikat jashtë KMP nuk mund të arrihen.
49. Çka shpreh zgjedhja?
Zgjedhja shprehet në kombinimet e ndryshme në vijën e KMP.
50. Kush përcakton çfarë të prodhohet, si të prodhohet dhe për kë të prodhohet?
Qeveria, shteti përcakton se çfarë të prodhohet, si të prodhohet dhe për kë të prodhohet.
51. Çka paraqet mekanizmi i tregut?
Mekanizimi i tregut paraqet një metodë të alokimit të burimeve, pra të përcaktimit të llojit dhe sasisë së mallrave dhe shërbimeve të prodhuara, mënyrës së prodhimit dhe shpërndarjes së tyre, duke u bazuar në zgjedhjet individuale të koordinuara përmes tregut.
52. Çka paraqet tregu?
Tregu paraqet një marrëveshje bashkëveprimi midis blerësve dhe shitësve të një malli për përcaktimin e çmimit dhe sasisë së tregtuar të tij.
53. Çka janë çmimet?
Cmimet janë bartëse informacioni për agjentët ekonomikë, përçuese të sinjaleve të tregut te individët, firma apo qeveria.
54. Çka paraqet ekonomia e tregut?
Ekonomia e tregut nënkupton pavarësine e agjentëve ekonomikë, aftësinë e tyre për të vendosur në mënyrë të pavarur mbi veprimtarinë e tyre ekonomike.
55. Çka është ekonomia e tregut të lirë?
Ekonomitë e vendeve që hapen ndaj njëra tjetrës lidhur me shkëmbimin e mallrave dhe shërbimeve paraqesin ekonominë e tregut të lirë.
56. Çka e bën mallin në treg konkurrent?
Minimizimi i kostove për prodhimin e atij malli duke përdorur metoda më efiçiente për prodhimin e tij e bën konkurrent mallin në treg.
57. Pse janë të rëndësishme informatat e shitësve dhe të blerësve? Kujt i interesojnë ato?
Informatat e shitësve dhe blerësve janë të rëndësishme për të perfeksionuar parashikimet në lidhje me çmimet dhe sasitë e produkteve dhe shërbimeve në treg, për të cilat tregu shkon në ekuilibër.
Këto informata i interesojnë subjekteve ekonomike si individëve, firmave, qeverisë – pra agjentëve ekonomikë.
58. Cka paraqet sipërmarrja e lirë?
Sipërmarrja e lirë nënkupton pronën private mbi faktorët e prodhimit.
59. Si dhe ku zgjidhet qështja se çfarë të prodhohet?
Qështja “çfarë’ të prodhohet zgjidhet në tregun e produkteve, nëpërmjet votimit të përditshëm të konsumatorëve. Kjo varet nga zgjedhjet e konsumtoarëve dhe vendimet e prodhuesve.
60. Si zgjidhet qështja se si të prodhohet?
Qështja ‘si’ të prodhohet zgjidhet nga konkurrenca midis prodhuesve.
No comments:
Post a Comment